Zekâ Geriliği Nedir? Son dönemlerde özellikle anne adayları tarafından araştırılan bir konu haline gelmiştir.
Mental Retardasyon(MR) yani zekâ geriliği bireyin yaşıtlarına nazaran geç algılama, hareketlerine yön verememe idrak edememe ve bilişsel anlamda hareket edememe gibi durumlar ile karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın önüne geçilebilmesi amacıyla çeşitli tedavi yöntemlerinin kullanılması gerekmektedir. Ancak öncelikle zekâ geriliğinin belirtileri üzerinde durulması elzemdir. Bundan dolayıdır ki, birçok kişi zekâ geriliği ile ilgili araştırma yapmakta ve bilgi edinmeye çalışmaktadır. Sizlerde zekâ geriliğine yönelik olarak araştırma yapıyorsanız, yazımıza kulak verebilirsiniz. Sizlere bu yazımızda Zekâ Geriliği Nedir? Sorusunu cevaplandırmaya çalışacağız.
Zekâ Geriliği Nedir? Sorusuna ilişkin olarak sizlere yukarıda kısaca bilgi vermeye çalıştık. Tam olarak tanımlamasını yapmak gerekirse, zekâ geriliği: Bireyin çeşitli fiziksel ve bilişsel işlevlerinin sınırlılıkları olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca Amerika Zihinsel Engelliler Birliği tarafından yapılan tanımda ise, zekâ geriliği, bireylerin mevcut işlevlerde olan sınırlılıkları olarak tanımlanmıştır. Zekâ geriliği bireyin ortalamanın altında bir uyuma sahip olması ve davranış yetersizliği olarak da adlandırılabilir. Kendi içerisinde birçok çeşide sahip olan zekâ geriliği aynı zamanda bu çeşitler arasında belirli düzeylere göre sınıflandırılmaktadır.
İçindekiler
Zekâ Geriliği Belirtileri Nelerdir?
Zekâ geriliğine sahip olan bireylerde bazı belirtiler görülmüştür. Bu belirtilerin kişiler üzerinde yapılan gözlem sonucunda elde edildiğini söyleyebiliriz. Bundan dolayı farklılık göstermeleri mümkündür. Zekâ geriliği belirtileri ve unsurlarını listelemek gerekirse;
- Dikkat Dağınıklığı
- Algı Duraksaması
- Hafıza Kaybı
- Akıl Yürütemezlik
- İletişim Bozukluğu
- Davranışsal Bozukluklar
Yukarıda açıkladığımız unsurların yanı sıra zekâ geriliği tespiti ve önlenmesinde göz önünde bulundurulan birçok kıstas yer almaktadır. Yapılan testler ve analizler sonucunda bireyin düzeyi belirlenmekte ve buna göre bir tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Ayrıca zeka geriliğinin yanı sıra Otizm ile ilgili bilgi almak istiyorsanız https://www.selviozelegitim.com/otizm-nedir-otizm-belirtileri-nelerdir/ yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Zekâ Geriliği Neden Olur?
Zekâ geriliğine sebep olan birçok unsur bulunmaktadır. Bu unsurlar üç ana başlık altında incelenmektedir. Bunlar; doğum öncesi nedenler, doğum sırasındaki nedenler ve doğum sonrasındaki nedenlerdir. Doğum öncesi zekâ geriliği nedenleri arasında en dikkat çekeni ailede zekâ geriliği tanısı olan bir bireyin varlığıdır. Bunun yanı sıra down sendromu gibi kromozomsal bozukluklarında etkili olduğu bilinmektedir. Ayrıca metabolik bozukluklar, toksoplazmosis gibi gebelik faktörleri ve yetersiz beslenme, madde kullanımı ve plasenta sorunları gibi unsurlarda zeka geriliğine neden olabilmektedir. Doğum sırasında zekâ geriliği, erken doğum, düşük doğum kilosu, doğum tramvaları gibi birçok unsurun da zeka geriliğine neden olduğu bilinmektedir. Doğum sonrasındaki zekâ geriliği nedenlere bakıldığında ise, doğum sonrası enfeksiyonlar ve yetersiz beslenmenin zekâ geriliğine neden olduğu unsurlar arasında gösterilmektedir.
Zekâ Geriliği Nasıl Geçer?
Zihinsel gelişimi zayıf olan bireylere yönelik olarak çeşitli tedaviler uygulanmaktadır. Diğerlerinde olduğu gibi zekâ geriliğinde de özel bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak çocuğun zihinsel ve fiziksel becerilerini tekrar kazanması ve desteklenmesi adına belirli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar ile birlikte zekâ geriliğine erken müdahale edilir. Çocuğun yaşıtları ile birlikte yeterli düzeyde beceri kazanması ve gelişimini sağlanmalıdır. Bunun yanı sıra Özel Eğitim Kurumları aracılığı ile bireylerin zihinsel ve fiziksel olarak gelişimi desteklenmelidir. Ayrıca psikolojik anlamda bireyin tedavi edilerek sosyal yaşantıya hazır bir hale getirilmesi gerekmektedir. Birlikte değerlendirdiğimizde zekâ geriliği tedavisi tamamen bireye yönelik olarak verilen bir emek olduğunu dile getirebiliriz. Hem psikolojik hem de fizyolojik anlamda sağlanan destekle beraber birey en kısa sürede yaşıtları ile aynı düzeye getirilmesi hedeflenmelidir.
Bebeklerde Zekâ Geriliği Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde zekâ geriliği unsurunun tam olarak tespit edilebilmesi mümkün değildir. Anne karnında zekâ geriliğini tespit etmek için buna yönelik olarak herhangi bir tedavi uygulanmamaktadır. Anne karnında bebekler üzerine yapılan test genetik anomali olarak adlandırılan testtir. Bu testin ayrımının iyi bir şekilde yapılması gerekmektedir. Birçok Birey bu testini zekâ geriliğine işaret ettiğine ilişkin olarak yanlış bir bilgiye ve düşünceye sahibidir. Zekâ geriliği özellikle 1-3 yaş aralığında belirginleşmekte ve tespitleri sağlanmaktadır. Tespitin tam bir şekilde yapılmasından sonra birey üzerinde erken tedaviye başlanılması daha olumlu sonuçlar verebilmektedir. Bunun için özellikle uzman bir doktor veya eğitim kurumundan faydalanılması gerekmektedir.
Zekâ Geriliği Sınıflandırması Nedir?
Zekâ geriliği sınıflandırılması belirli düzeylere göre yapılmaktadır. Bu bireyin testlere verdiği tepkiler ve zihinsel gelişiminin yönetimi ile belirlenmektedir. Belirtilen bu düzeylerde; eğitilebilir, öğretilebilir ve çok ağır derecede zihinsel engelliler olarak üç ana kategoride incelenmektedir. Sizler için zekâ geriliğine ilişkin sınıflandırmaları ve açıklamaları listeledik.
- Hafif Düzeyde Zekâ Geriliği: Bu tür zekâ geriliğinin zihinsel performansı çok düşük değildir. Hafif düzeyde zekâ geriliği, yaşıtlarına göre 1 ile 3 yaş geriden seyretmektedir. Bu tür de zekâ geriliğine sahip olan birey için kaynaştırma eğitimi verilmektedir. Ayrıca bu düzey kaynaştırma eğitimine en uygun grup olarak adlandırılmaktadır. Burada gerekli olan özel eğitim kurumlarının desteği ile birlikte bireyin doğru bir şekilde eğitiminin sağlanarak ihtiyaçlarına cevap verebilecek hale getirilmesidir.
- Orta Düzeyde Zekâ Geriliği: Bu zekâ geriliğine sahip bireylerin erken yaşta yani çocukluk döneminde konuşma becerisini kazandığını bilmekteyiz. Orta derecede zekâ geriliğine sahip bir birey meslek anlamında hizmet verebilir ve belirli bir denetimle kişisel bakımlarını yerine getirebilir. Bunun yanı sıra Toplumsal olarak uğraşı niteliğindeki işleri de yerine getirecek kapasiteye sahiptir. Hafif düzeyde zeka geriliğinde olduğu gibi aynı zamanda orta düzeyde zeka geriliğine sahip olan bir bireyde Özel Eğitim Kurumları ile birlikte sosyal hayata hazırlanarak günlük görevlerini yerine getirebilecek şekilde nitelik kazandırılabilir.
- Ağır Düzeyde Zekâ Geriliği: Ağır düzeyde zeka geriliği, bireyin yaşıtlarına göre 5-6 yaş geriden seyretmesidir. Okul öncesi döneminde gelişimin zihinsel olarak yeterli olmaması ve bilişsel şekilde hareket edilememesi en büyük göstergelerden bir tanesidir. Bunun yanı sıra işitme ve görme gibi başlıca duyularda da hasar görülebilmektedir. Bu zekâ geriliğinin IQ düzeyi seviyesine baktığımızda ise 25 ve 20’nin altında olduğunu görebilmekteyiz. Ancak ağır zekâ geriliğinin de kendi içerisinde belirli şiddet reaksiyonları vardır. Bunun tam olarak tespit edilerek buna ilişkin olarak eğitim ve tedavi uygulanması gerekmektedir.
- İleri Düzeyde Ağır Zekâ Geriliği: İleri düzey zekâ geriliği bireyin yaşıtlarına göre zihinsel davranışlarının çok çok geride seyrettiği bir rahatsızlıktır. Belirli testlerin yapılarak tespiti sağlanan ileri düzeyde zekâ geriliğinde IQ derecesinin 20’nin altında seyrettiği bilinmektedir. Hatta bu oranın 0(sıfır)’a kadar yaklaştığını söyleyebiliriz. Bu zekâ geriliğinin tedavisi ve giderilebilmesi için çeşitli kaynakların kullanılması gerekmektedir. Yine bu zekâ geriliğinde de çeşitli düzeyler yer almaktadır. Özellikle eğitilebilir olup olmadığı anlamında kıstas oluşturulduktan sonra bireye yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Zekâ Geriliği IQ Derecesi Nedir?
Zekâ geriliği IQ derecesi çeşitli faktörler sağlanarak yapılan testler ile de belirlenebilmektedir. Ancak zeka geriliğine yönelik olarak belirlenen düzeylerde yapılan IQ testlerinde bu oranın 70 veya 70’in altında olması gerektiği belirtilmektedir. Bunun yanı sıra çeşitli toplumlarda zekâ geriliğinin %0 ile% 5 oranında olarak verildiğini de görebilmekteyiz. Ayrıca zekâ geriliğinin belirli düzeyleri ile birlikte IQ oranında değişikliğe sebep olduğunu söyleyebiliriz. Bu unsurların tümü değerlendirildiğinde IQ derecesi ile birlikte zekâ geriliği düzeylerinin de ayrıldığını görebilmek mümkündür. Sizler de zekâ geldiğine ilişkin olarak Düşüncelerinizi ve sormak istediklerinizi yorum kısmından bizlere belirtebilirsiniz.
